De humanitaire crisis in de regio Syrië, Irak en Jemen heeft een ongekende omvang bereikt, met inmiddels meer dan 45 miljoen hulpbehoevenden. Zonder politieke oplossing op korte termijn in het vooruitzicht zoeken mensen hun toevlucht tot veiliger oorden. Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) heeft besloten een omvangrijk pakket aan humanitaire hulp beschikbaar te stellen. ‘De noden zijn nog nooit zo hoog geweest. We zien allemaal de hartverscheurende beelden van vluchtelingen die Europa proberen te bereiken. Maar daarachter vindt een tragedie plaats met een nog grotere impact. Ook daar kunnen en mogen we de ogen niet voor sluiten.’
Syrië en Irak
De crises in Syrië en Irak zijn de grootste van deze tijd. Het uitgebreide hulppakket voor regio Syrië en Irak –met een totaalwaarde van 48,5 miljoen euro- biedt de mogelijkheid om zowel op de korte- als de langere termijn mensen te ondersteunen die huis en haard hebben moeten achterlaten, en vaak ook familieleden verloren hebben. Verreweg de meesten van hen (meer dan 90 procent) kiezen ervoor om in de regio te blijven, zoals Jordanië en Libanon. ‘Ook die landen worden zwaar op de proef gesteld. Er wordt een enorm beroep op hun solidariteit, voorzieningen en financiële reserves gedaan,’ aldus de minister.
Voor noodhulp aan slachtoffers in de regio is volgens de VN dit jaar 8 miljard dollar nodig. Daarvan is momenteel minder dan 40% beschikbaar. Het tekort heeft er onder meer toe geleid dat voor vluchtelingen in Libanon geen 19 maar slechts 13,5 dollar per persoon per maand beschikbaar is voor voedselhulp. Daarom gaat 5 miljoen euro van het hulppakket naar het Wereldvoedselprogramma van de VN. Door de financiële beperkingen is er ook in Irak een groot tekort aan onder andere voedsel en medicijnen. Minister Ploumen doneert daarom nog eens 5 miljoen euro aan de VN voor humanitaire hulp in Irak.
Verder richt het hulppakket zich onder andere op de opvang van Syrische vluchtelingen in de regio via de UNHCR en steun voor onderwijsprojecten in Jordanië via Unicef. Een ander voorbeeld is het grote vluchtelingenkamp Al Za’atari in Jordanië, waar met hulp van experts van de gemeente Amsterdam grootstedelijke voorzieningen, zoals vuilophaal en riolering, worden gerealiseerd. Op basis van het succes van de aanpak in Jordanië wordt nu gestart in Libanon met inzet van experts van de gemeente Almere. Voor beide landen stelt de minister in totaal negen miljoen euro beschikbaar voor de komende drie jaar.
De financiering van het hulppakket wordt gevonden in het ‘Relief Fund’ dat vorig jaar speciaal is ingesteld om de opeenstapeling van humanitaire crises in de wereld het hoofd te bieden. Zie voor een totaaloverzicht van dit hulppakket bijgaande kamerbrief.
Jemen
Door de oorlog in Jemen is ook daar de afgelopen maanden een noodsituatie ontstaan. Met name ondervoeding bij kinderen is een groot probleem. Inmiddels zijn ruim 21 miljoen mensen (80% van de bevolking) hulpbehoevend, waarvan 10 miljoen kinderen. Minister Ploumen: ‘Dit soort cijfers is nauwelijks te bevatten. Maar verhalen van de vluchtelingen zelf maken het leed dat ze moeten ondergaan voelbaar.’
Humanitaire organisaties waarschuwen voor een naderende hongersnood onder miljoenen mensen. Ze ervaren grote uitdagingen op het gebied van onveiligheid, slechte aanvoerroutes en gebrek aan toegang tot hulpbehoevenden, maar zien ondanks die beperkingen voldoende mogelijkheden om steun te kunnen verlenen. Ook de VN heeft aangegeven dat zij ter plaatse zullen blijven opereren.
Vanwege de ernst van de humanitaire situatie en het grote gebrek aan noodhulp is besloten een extra bijdrage van 10 miljoen euro beschikbaar te stellen voor noodhulp aan Jemen. De bijdrage zal ten goede komen aan het Yemen Humanitarian Pooled Fund (YHPF) van de VN omdat de middelen van dit fonds flexibel en via het meest effectieve kanaal ingezet kunnen worden. De Nederlandse bijdrage zal door de VN onder meer aangewend worden ten behoeve van de schrijnende situatie van ondervoede kinderen.
