Vijf projecten die bijdragen aan het voorkomen van criminaliteit of het bevorderen van sociale veiligheid zijn genomineerd voor de Hein Roethofprijs 2013. Dat maakte de jury van de Hein Roethofprijs vandaag bekend. De genomineerde projecten zijn: ‘Buurtpreventie Breda’ uit Breda, ‘Politiekids Schilderswijk Noord’ uit Den Haag, ‘2GetThere’ uit Arnhem, ‘Helingbestrijding Tilburg’ uit Tilburg en ‘Wajaw’ uit Rotterdam. De genomineerde projecten ontvangen elk een bedrag van 5.000 euro.
De Hein Roethofprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een organisatie of samenwerkingsverband dat het meest innovatieve, effectieve en overdraagbare project heeft ingeleverd bij de deskundige jury. De prijs wordt georganiseerd door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) in Utrecht en is voor het beste initiatief in Nederland om criminaliteit te voorkomen of sociale veiligheid te bevorderen. Staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie reikt de prijs, die bestaat uit 20.000 euro en een beeldhouwwerkje, op 28 oktober 2013 in Den Haag uit. Het is de zevenentwintigste keer dat de prijs wordt uitgereikt. Een korte beschrijving van de vijf genomineerde projecten:
Buurtpreventie Breda
Uit de veiligheidsmonitor van de gemeente Breda blijkt al jarenlang een stijging van inbraakcijfers en onveiligheidsgevoelens. Een belangrijke oorzaak van dit probleem was te vinden in teveel afstand tussen burgers en betrokken organisaties, het ontbreken van sociale cohesie en slecht hang- en sluitwerk. Om daar wat aan te doen is het project Buurtpreventie Breda opgezet. In eerste instantie richtte het project zich op vier gebieden in Breda, inmiddels is Buurtpreventie Breda wegens groot succes en op aandringen van bewoners al in het 29e gebied gestart. Op dit moment zijn 440 vrijwilligers als straatcontactpersoon aangemeld. Het onderscheidende element in de Bredase buurtpreventie ligt in het feit dat het project niet afhankelijk is van een aantal vrijwilligers maar dat alle bewoners worden betrokken. De essentie is dan ook dat iedereen opkomt voor de eigen veiligheid en leefbaarheid.
De resultaten van Buurtpreventie Breda zijn aansprekend. Op basis van politiecijfers blijkt dat in gebieden waar dit wordt toegepast een daling van de inbraakcijfers van 40 – 85% wordt gehaald. Ook ontstaat een betere sociale cohesie in de buurt wat een merkbaar effect heeft op de veiligheidsgevoelens van bewoners. Bovendien ervaren burgers de contacten met politie en gemeente als beter dan voor de implementatie van buurtpreventie.
Politiekids Schilderswijk Noord
In multiculturele wijken als de Schilderswijk in Den Haag zijn kinderen en jongeren vaak weinig betrokken bij hun woon- en leefomgeving en zij voelen zich daar ook niet (mede)verantwoordelijk voor. Zij hebben meestal weinig respect en een negatief beeld over de politie en willen daar dan ook niet mee samenwerken. In wijken zoals de Schilderswijk werken veel professionele en vrijwilligersorganisaties aan dezelfde problemen, maar vaak langs elkaar heen.
Al enkele decennia is er enerzijds een daling van de geregistreerde criminaliteit zichtbaar, maar anderzijds een concentratie van veelvoorkomende criminaliteit op bepaalde plekken en een groeiende ’twaalfminners’ problematiek. Ook tekent zich een tendens af dat bevolkingsgroepen negatiever over elkaar en over instituties gaan denken.
Het project Politiekids zet kinderen van 7-10 jaar in voor de veiligheid van de wijk door hen informatie te laten verstrekken aan bewoners en verkeersdeelnemers. De kinderen ontwikkelen vaardigheden en verwerven kennis die nodig is om deze taak adequaat te vervullen. Ouders, scholen en welzijnsinstellingen worden actief bij de uitvoering betrokken. De ca. 55 deelnemertjes zijn afkomstig van scholen in de buurt en van een kinderproject van een welzijnsinstelling.
Inmiddels is er een stabiele groep ‘Kids’ gevormd die qua omvang rond de 50 is gebleven. De acties vallen goed in de buurt. De scholen zien dat de deelnemertjes ‘groeien’. Er is belangstelling uit andere stadsdelen om ook daar met Politiekids te starten.
2GetThere
De gemeente Arnhem had al lange tijd last van jongeren en hun subcultuur en de laatste vier jaar was er een toename zichtbaar van (risico’s op) maatschappelijke uitval. Deze jongeren voelen zich vaak niet aangesloten op de maatschappij. Ze missen vertrouwen, inspiratie en een duidelijk doel voor de toekomst waar zij in heldere stappen aan kunnen werken.
Het project 2GetThere richt zich op de maatschappelijke uitval van deze jongeren. Het gaat daarbij om een aantal probleemgebieden, waaronder voortijdige schoolverlaters, ondersteuning bij handhaving en uitvoering leerplichtwet, jeugdwerkeloosheid, overlast en re-integratie van ex-gedetineerde jongeren. Begeleiding vindt plaats door jongerencoaches. 2GetThere is gericht op groei en ontwikkeling voor en door jongeren die elkaars taal spreken en in dezelfde leefwereld verblijven. Een jongerencoach coacht een jongere uit zijn/haar eigen omgeving en eigen netwerk naar school, werk of een combinatie daarvan. Dit gebeurt vaak samen met hulpverleningsorganisaties in Arnhem. Jongeren uit de eigen doelgroep worden ingezet om via coaching, training, begeleiding, motivatie en inspiratie andere jongeren richting school en werk te begeleiden. Ex-gedetineerde jongeren zijn – mits gemotiveerd – welkom zich te ontwikkelen en kunnen hun eigen ervaringsdeskundigheid inzetten.
Gemiddeld zorgt 2GetThere voor een duurzame positieve uitstroom richting werk en school (of een combinatie daarvan) van 60% van een zeer moeilijke multiproblematiek doelgroep.
Helingbestrijding Tilburg
‘Zonder heler, geen steler’ is een al lang gebruikte slogan die aangeeft waarop het project Helingbestrijding Tilburg zich richt. Dat doet Helingbestrijding Tilburg door in te grijpen in de hele keten van slachtoffer, dief en heler, handelaar en heler, en koper. Het project heeft vier pijlers:
– Een publiekscampagne om de bewustwording van potentiële helers/kopers te vergroten.
– Toezicht op de in- en verkoopregisters van handelaren in tweedehands en ongeregeld goed.
– Gerichte politieacties op adressen van helers en verkopers en handel via internet.
– Directe actie op adressen waar gestolen goederen aanwezig zou kunnen zijn.
Het project is geëvalueerd waardoor er inzicht is in de behaalde resultaten. Zo is er een blijvende daling van het aantal aangiften van fietsdiefstal met ruim 50% ten opzichte van 2009 en is het aantal aangehouden helers gestegen van 17 in 2009 naar 74 in 2012. Bovendien is het aantal aangetroffen gestolen goederen bij handelaren naar nagenoeg nul teruggebracht en is het aantal straatroven met telefoons als buit met 35% gedaald. Op het gebied van woninginbraken is een stabilisatie zichtbaar.
Wajaw
In Rotterdam kampen groepen jongeren met allerlei gedrags- en ordeproblemen. Ouders hebben geen grip meer op hun kinderen, die voortijdig de school verlaten, agressief gedrag vertonen, de criminaliteit ingaan of radicaliseren. De jongeren zoeken elkaar op, beïnvloeden elkaar en zorgen voor overlast in de buurt, waardoor zij een maatschappelijk probleem vormen.
‘Wajaw’ (jongerentaal voor ‘wow’) is een trainingsprogramma gericht op jongeren ter voorkoming van maatschappelijke uitval als gevolg van onder andere vroegtijdig schoolverlaten, agressiviteit, criminaliteit en radicalisering. Onderdelen van de training zijn het ondersteunen van de interculturele en religieuze identiteitsontwikkeling, omgaan met discriminatie en agressie, burgerschapsvorming en vrijetijdsbesteding. Intensieve begeleiding is van belang om de groep vast te houden. Door de inzet van Wajaw zijn positieve veranderingen in houding en gedrag van de jongeren teweeg gebracht. Zij hebben meer belangstelling en een positiever beeld van de samenleving en willen hier meer dan voorheen een bijdrage aan leveren. Bovendien hebben zij meer inzicht in het belang van onderwijs en kunnen zij beter reflecteren op hun eigen gedrag. Zij voelen zich minder in een slachtofferrol gezet en nemen meer eigen verantwoordelijkheid. Overall is een duidelijk zichtbare, positieve verandering in het gedrag van de jongeren zichtbaar.
