Negen boten plus twee waterscooters sterk was het vaarcontroleteam dat zaterdag 30 mei met een grote controle het vaarseizoen voor geopend verklaarde. Politie, Belastingdienst, gemeente Leiden, Douane Amsterdam en de provincie Zuid-Holland hielden samen toezicht op de vaarwateren binnen de gemeenten Katwijk, Teylingen, Voorschoten, Leiden, Leiderdorp en Leidschendam. Van de Vlietlanden tot aan de Kagerplassen, het Oegstgeesterkanaal en de Leidse grachten. Politieschippers Anton en Freya vertellen wat ze zoal tegenkomen op het water.
“Kijk eens achterom om te zien hoeveel golfslag je boot maakt”, begint Anton zijn verhaal. “Ik ken woonbootbewoners die echt wanhopig zijn.” De woonboot kan schade oplopen als deze steeds tegen de kant klapt. Ook walkanten en broedende watervogels lijden onder hoge golfslag. Anton: “Vaak zijn jongeren in bootjes met te veel pk’s de boosdoeners. Als ze harder dan twintig kilometer per uur gaan, mogen ze onder de achttien jaar zelfs helemaal niet in zo’n boot varen. Bovendien heb je daar een vaarbewijs voor nodig, en zijn er nog aanvullende eisen zoals reddingsvesten en een brandblusser aan boord. De ouders weten dit meestal drommels goed, maar laten hun kinderen toch hun gang gaan. Dat kan je echter op een boete van 550 euro komen te staan. Daarmee valt een dagje varen toch aardig in het water.”
Geen rem
“Goed zeemanschap”, stelt Freya. “Daarmee begint het allemaal op het water. Een hele belangrijke vaarregel is dat je altijd moet proberen een aanvaring te voorkomen, zelfs als je voorrang hebt. Doe je dat niet, dan ben je ook schuldig. Een boot heeft nou eenmaal geen rem.”
In het algemeen geldt: verdiep je in de regels voor je het water opgaat. Je stapt tenslotte ook niet zonder enkele kennis achter het stuur van een auto. Ook al vaar je niet in een snelle boot en hoef je volgens de wet geen vaarbewijs te hebben, er gelden wel regels op het water. Zeker als je vaker wilt gaan varen, loont het de moeite een aantal praktijkvaarlessen te nemen, zo adviseren Anton en Freya.
Voorrang aan rondvaartboten
Tussen het drukke verkeer op de Leidse binnenwateren varen ook een aantal rondvaartboten. “Rondvaartboten hebben voorrang”, vertelt Freya. “Dat is ook logisch, want zo’n lange rondvaartboot kan niet makkelijk achteruit varen of keren. Toch proberen veel schippers, vaak uit ongeduld of gebrek aan kennis, voorrang te nemen op een rondvaartboot. Met soms een aanvaring als gevolg.” Ook bij een brug door rood varen komt nogal eens voor. Net als op het land kun je dan uiteraard botsingen verwachten.
Alcohol
“Verder checken we de registratie en het registratiebewijs van boot en motor, en bij boten langer dan 15 meter of sneller dan 20 km/uur ook nog het vaarbewijs, gebruik van het dodemanskoord en aanwezigheid van reddingsvesten en brandblusser”, somt Anton op. “Ook controleren we op alcohol. Zeker bij mooi weer gaat er vaak een kratje bier of een fles rosé mee aan boord. Op het water geldt dezelfde limiet als op land: 220 ug/l oftewel 0,5 promille.”
Belastingschuld, boete of ‘witgewassen’ boot
Aan de controle deden naast de politie ook de provincie, de belastingdienst en de douane mee. Wie nog een belastingschuld of boete had openstaan, kon deze gelijk voldoen. Maar de opsporingsambtenaren keken ook gelijk of boten mogelijk gestolen zijn. Als er is ‘geknoeid’ met een registratienummer of er zijn door de verf heen ander letters te zien, kan dat een indicatie van diefstal zijn. Een landelijk Real Time Intelligence Center raadpleegde meerdere systemen tegelijk om dit na te gaan. Ook keek de politie of een boot wel helemaal eerlijk verdiend is. Hiervoor werkte het afpakteam van de politie-eenheid Den Haag aan de controle mee. Criminelen gebruiken dure boten vaak om hun criminele inkomsten wit te wassen. Iemand met een bescheiden inkomen en een peperdure boot, is verdacht. De politie kan zo’n boot in beslag nemen. Deze zogenoemde patseraanpak geldt zowel op land voor dure auto’s als op water voor dure vaartuigen.
De douane controleerde boten die buiten de Europese Unie geregistreerd zijn of waarbij de schipper buitenlandse papieren laat zien. Ook gehuurde boten of boten die eigendom van een bedrijf zijn, kregen de aandacht van de douane. Daarnaast controleerde de douane op rode diesel. De twee waterscooters van de Landelijke Eenheid van de politie selecteerden boten die gecontroleerd moesten worden en assisteerden bij de controles zelf.
Zestig boten gecontroleerd
Er zijn in totaal zestig boten en hun schippers gecontroleerd. Hierbij zijn drie bekeuringen opgemaakt, één voor overtreding van de vaarsnelheid, één voor het niet hebben van een vaarbewijs en één voor het niet aan boord hebben van reddingsvesten. Daarnaast kregen negen schippers een waarschuwing voor diverse lichte overtredingen. Eén persoon heeft ter plekke een nog openstaande belastingschuld van 2.069 euro betaald. De douane heeft bij vier schepen monsters van de brandstof afgenomen. Twee schepen voeren hoogstwaarschijnlijk op rode diesel. Het Nederlands Forensisch Instituut (NF) onderzoekt de monsters. Blijkt dit daadwerkelijk rode diesel te zijn, dan maakt de Douane tegen deze schippers proces verbaal op. Eén passagiersschip had de bemanningssterkte en zijn vaartijdenboek niet op orde. Hiervoor is proces verbaal opgemaakt. De financiële recherche start naar aanleiding van de controle twee onderzoeken: één naar mogelijke witwaspraktijken en één naar het geld dat een schipper op zak had, tegen de duizend euro. Tijdens de controle kwam ook de melding binnen dat er een man vermist was die per boot vertrokken was. Alle negen boten en de twee waterscooters hebben actief naar hem gezocht. De man meldde zich even later weer op het vaste land.
