Ouderen die tegen het einde van hun leven zitten ervaren deze periode als een mooie afsluiting (57%) en een moment om tot rust te komen met zichzelf en anderen (37%). Niemand ervaart het als een nachtmerrie of als een ellendige periode. Een grote meerderheid, zeven van de tien senioren, is ook niet bang voor aftakeling en pijn, zo luidt de hoopgevende conclusie uit het levenseindeonderzoek van de Unie KBO, grootste seniorenorganisatie van Nederland.
Het ‘gewone’ sterven wordt vergeten
De meeste Nederlanders overlijden op een ‘gewone’ manier. Slechts vier procent van alle mensen sterven door euthanasie. De aandacht voor het gewone sterven valt steeds vaker weg, terwijl er door ouderen veel nagedacht wordt over hun laatste levensfase. De grootste vraag die hen bezighoudt gaat over begraven of cremeren. Maar er wordt ook nagedacht en gesproken over het testament, de uitvaart en in welke gevallen ze euthanasie willen toepassen.
Directeur Manon Vanderkaa van de Unie KBO: “Niet alle senioren willen zich bezighouden met het einde van het leven, maar het is wel belangrijk dat mensen er met elkaar over praten. Dat kan rust geven. Sterven is is een diep menselijk gebeuren waarbij we veel voor elkaar kunnen betekenen.”
Angst voor het onbekende
Uit het grote levenseinde-onderzoek onder negenhonderd senioren blijkt dat drie van de tien ouderen toch angst hebben voor de laatste levensfase. Het meest bang zijn ze voor de eventuele pijn, het lijden, de aftakeling, het afscheid moeten nemen van iedereen en het onbekende.
Om de onbekendheid over het gewone sterven te doorbreken is er heeft de KBO een publicatie uitgebracht, Onmisbare informatie over het einde van het leven, waarin veel vragen over het gewone sterven worden beantwoord en misverstanden uit de wereld worden geholpen. Het boekje deelt de ervaringen van ouderen en hun naasten, maar geeft ook informatie over palliatieve sedatie, euthanasie en levensvragen.
Waar de 70-ers uit het onderzoek aangeven nog veel te willen doen en de dag te willen plukken (reizen werd vaak genoemd), geven de 80-plussers aan dat personen en dingen dichtbij belangrijker worden. Directeur Manon Vanderkaa: “Daar vinden mensen vaak manieren om het leven zinvol te maken en te houden. Zoals een respondent aangaf: ‘Je gaat wat meer relativeren en je krijgt veel meer oog voor de details in je omgeving.’ Het leert ons dat een klein gebaar, het liefdevolle contact tussen mensen, het leven betekenisvol maakt. Hoe fijn is dat inzicht? We bewaren het mooiste tot het eind.”
