Het OM wil mediation vaker inzetten. “Want mediation lost conflicten op, vermindert recidive en maakt slachtoffers sterk.” Dat zeggen procureur-generaal Annemarie Penn-te Strake en plaatsvervangend hoofdofficier in Rotterdam, Paul van de Beek, in het novembernummer van OM-magazine ‘Opportuun’. Mediation en strafrecht versterken elkaar, luidt de OM-visie. “Waar boetes en vrijheidsstraffen soms maar botte instrumenten zijn, is mediation vaak effectiever”, zegt plaatsvervangend hoofdofficier Paul van de Beek. “Mediation vermindert de recidive.”
Procureur-generaal Annemarie Penn-te Strake: “Wat strafrecht niet kan, is conflicten echt oplossen en relaties herstellen. Maar het strafrecht kan mediation wel ‘tanden’ geven. Immers, als mediation niet tot een overeenkomst leidt, komt het strafrecht vol in beeld.”
Slachtoffer sterk
Volgens Annemarie Penn, die binnen het College van procureurs-generaal ‘slachtoffers’ in haar portefeuille heeft, kunnen slachtoffers belang hebben bij herstelbemiddeling. “Want wat heeft een slachtoffer aan een verdachte die schuld bekent en boete doet zónder het slachtoffer in de ogen te hebben gekeken? Mediation maakt een slachtoffer dat daarvoor open staat, sterk.”
Officiële start pilots
De staatssecretaris van het Ministerie van Veiligheid & Justitie, Fred Teeven, heeft geld beschikbaar gesteld voor pilots die in zes arrondissementen plaatsvinden. In deze tijd van bezuinigingen waarderen Penn en Van de Beek dat zeer. Daarmee kan het OM mediation invoeren en doorontwikkelen. Op woensdag 13 november geeft de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie het landelijke startsein voor de pilots in Rotterdam.
Officier houdt laatste woord
Het OM bemiddelt overigens niet zelf. Het schakelt onafhankelijke mediators in, afkomstig van stichting Slachtoffer in Beeld en van het Nederlands Mediation Instituut.
Bemiddeling heeft alléén kans van slagen als het leidt tot afspraken waarvoor dader en slachtoffer willen tekenen. “Niet alle zaken lenen zich voor mediation”, zegt PG Penn-te Strake. “Het slachtoffer moet het zelf willen, en er moet een serieuze, bekennende verdachte/dader zijn. De officier van justitie houdt het laatste woord”, benadrukt de procureur-generaal. “De officier kan vooraf aangeven in hoeverre hij bij zijn strafeis of strafbeschikking rekening zal houden met een geslaagde bemiddeling.”
Mediation is niet nieuw
Binnen het OM pionierde met name arrondissementsparket Maastricht al met mediation. Maar het moet opnieuw, meer en samenhangend worden ingezet. Penn en Van de Beek zien graag dat mediation, behalve op initiatief van OM en rechtspraak, ook op initiatief van gemeenten en politie meer wordt ingezet.
Mediation is bemiddeling die kan leiden tot: het maken van excuses, het vergoeden van schade, en het herstel van de relatie tussen slachtoffer en verdachte. Het kan in meerdere fasen worden ingezet. In de “politiefase” kunnen politie en gemeenten een bemiddelende rol spelen. In de officiers- en rechterfase wordt het resultaat van de bemiddeling meegenomen in de strafeis door de officier van justitie of in het vonnis door de rechter.
