Ruim dertig scholieren uit Den Haag, Zoetermeer en Leiden hebben woensdag 3 juli in het Paleis van Justitie met officieren van justitie van gedachten gewisseld over strafeisen voor straatroven. Het OM heeft speciaal voor een scholierenpanel gekozen omdat jongeren vaak zowel verdachten als slachtoffers van straatroven zijn.
Het Openbaar Ministerie in Den Haag heeft in 2012 ook twee keer een burgerforum georganiseerd om met burgers te spreken over strafbare feiten en de straffen die daarbij horen. Op 9 juli organiseert het OM Den Haag een zelfde soort bijeenkomst voor volwassenen. De resultaten van beide panels worden samengevoegd met de resultaten van een landelijke enquête en burgerfora verspreid door het land. Hierna wordt gekeken of straffen die het OM eist voor straatroven nog wel passend zijn.
De scholieren kregen gisteren van hoofdofficier Henk Korvinus en persofficier Wouter Bos meerdere casussen voorgelegd en mochten zelf bepalen wat zij een geschikte straf voor de verdachte zouden vinden. Een van de casussen ging over de diefstal van een smartphone door een verdachte met een blanco strafblad. Het merendeel van de scholieren vindt omdat het de eerste keer is, een taakstraf een goede straf. Of de straatroof overdag of ’s nachts plaatsvindt moet wat hen betreft niet uitmaken, de daad is hetzelfde. Ook als het slachtoffer de verdachte een klap geeft, hoeft dit in het ogen van de scholieren geen gevolgen voor de strafeis te hebben. “Dat is nu eenmaal het risico van het vak”, zo zegt een van de scholieren. Wel vinden zij het kwalijker als een verdachte een dronken persoon uitkiest om te beroven omdat de verdachte in hun ogen misbruik maakt van de situatie waarin het slachtoffer verkeert. In dat geval vindt tweederde dat de straf omhoog moet.
Tijdens de bijeenkomst ontstond vervolgens een levendige discussie tussen de jongeren over de vraag of een excuusbrief van de verdachte ook tot een lagere straf moet leiden. Bijna alle scholieren vonden dat zo’n brief geen invloed moet hebben op de hoogte van de straf. Velen lieten weten ook te twijfelen aan de oprechtheid van een dergelijk excuus. Ook verschilden de meningen over de vraag of bij een straatroof waarbij het slachtoffer gewond is geraakt, het moet uitmaken dat een verdachte voordat hij zich uit de voeten maakt eerst nog een ambulance belt. Een aantal scholieren vindt dit strafverlagend.
De meningen van de scholieren hebben volgens persofficier Wouter Bos tot aardige en nieuwe inzichten geleid. “Wat mij opviel is dat deze jongeren vaak kiezen voor een gecombineerde straf. Eerst gevangenisstraf en na afloop ook nog een taakstraf. De achterliggende gedachte hiervan was vooral dat een dader na zijn gevangenisstraf ook wel iets terug mag doen voor de maatschappij, En daarnaast kan een taakstraf ook voor structuur zorgen in het leven van een ex-gedetineerde. Ik vond dit een erg goede gedachtegang. Af en toe doen we dit al wel, maar het is interessant om te kijken of het OM niet vaker voor een dergelijke combinatie-straf zou moeten kiezen.”
Na afloop van de paneldiscussie bezochten de scholieren ’s middags een rechtszaak waarbij drie verdachten van in totaal negen straatroven voor de rechter moesten verschijnen. De rechter hield de strafzaak tegen een 20-jarige verdachte uit Den Haag aan, de andere twee verdachten moesten zich wel die middag verantwoorden. Het ging om straatroven gepleegd in Naaldwijk, Pijnacker, Den Haag en Voorburg. Twee van de drie verdachten (de 19-jarige en de 20-jarige) werden op 13 januari 2013 in Naaldwijk op heterdaad betrapt en dankzij goed recherchewerk wist de politie de derde verdachte op te sporen en het drietal in totaal in verband te brengen met meerdere straatroven.
De officier eiste tegen de 19-jarige Hagenaar een gevangenisstraf van 30 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk voor zes straatroven. Een 21-jarige Hagenaar moet als het aan het OM ligt voor twee straatroven in totaal 18 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk de gevangenis in. Daarnaast wil de officier dat de verdachten aan enkele slachtoffers schadevergoeding betalen.
