Aan de Afsluitdijk moet over enkele jaren een unieke vispassage gerealiseerd zijn. Om te laten zien hoe deze Vismigratierivier werkt is een film met 3D animatie gemaakt. De kilometerslange Vismigratierivier, vormt straks een natuurlijke verbinding tussen de Waddenzee en IJsselmeer. De Vismigratierivier is een systeem dat nog nergens ter wereld bestaat. Vele regionale partijen werken samen onder regie van De Nieuwe Afsluitdijk om dit ambitieuze plan te realiseren.Verbindingen tussen zee en binnenwater zijn nodig omdat veel vissen brak- of zoetwater nodig hebben om zich voort te planten. Door aanleg van de Vismigratierivier kunnen vissoorten rond de Afsluitdijk zich herstellen. Ook soorten die met de aanleg van de Afsluitdijk verdwenen zijn, krijgen daarmee weer een kans. Gedeputeerde Kramer van Provincie Fryslân is enthousiast over het plan: “Het is goed voor een veerkrachtig ecosysteem. Daar profiteren de vissen en de vogels van. En daarmee ook de IJsselmeer- en Waddenzeevisserij en dat is goed voor de werkgelegenheid.”
In de 3D animatie wordt de werking van de Vismigratierivier uitgelegd. Als het eb is op de Waddenzee stroomt er zoetwater vanuit het IJsselmeer via de Vismigratierivier naar de Waddenzee. Vissen ‘ruiken’ en voelen deze zoetwaterstroom en zwemmen de rivier op. Als het vloed is op de Waddenzee komt de rivier langzaam tot stilstand en stroomt daarna de andere kant op. Vissen kunnen enkele uren of dagen in de rivier verblijven.
Om te voorkomen dat er zoutwater in het IJsselmeer stroomt, wordt bij hoogwater in de Waddenzee de sluis aan de kant van het IJsselmeer gesloten. “De Vismigratierivier betekent dus wel vis, maar geen zoutin het IJsselmeer”, aldus Kramer. Door de aanwezigheid van diepere geulen in de Waddenzee en de aanwezigheid van veel zoetwater uit de spuisluizen is Kornwerderzand de meest geschikte locatie voor de Vismigratierivier.
Het project bevindt zich in de plan- en onderzoeksfase. Daarom werden experts en betrokkenen 14 november 2013 gevraagd hun visie op de plannen te geven. De film is hier voor het eerst vertoond en is tot stand gekomen door steun van de Nationale Postcode Loterij.
De komende tijd worden onderzoeken uitgevoerd om de werking en het effect van de Vismigratierivier te optimaliseren. Sinds 2000 vindt vismonitoring plaats, de uitkomsten daarvan zijn te algemeen. Daarom wordt er aanvullend onderzoek gedaan naar het visaanbod en gedrag bij Kornwerderzand. Eind mei 2014 worden hiervan de eerste resultaten verwacht. Dan zijn ook de resultaten van de‘lokstroomproef’ bekend. Met de ‘lokstroomproef’ wordt onderzocht hoe de vis de Vismigratierivier zo goed mogelijk kan vinden. Ook worden in mei de details bekend van de breedte, diepte, stroming en inrichting van de rivier.
Rijkswaterstaat versterkt de komende jaren de Afsluitdijk. Regionale partijen grijpen deze gelegenheid aan om tegelijkertijd hun ambities op het gebied van natuur, duurzame energie en recreatie te realiseren. Deze samenwerking staat bekend onder de naam De Nieuwe Afsluitdijk. De Vismigratierivier is een van de initiatieven, waarin een groot aantal partijen elkaar gevonden hebben en wordt samengewerkt met Rijkswaterstaat.
De provincies Fryslân en Noord-Holland, de gemeenten Súdwest Fryslân, Harlingen en Hollands Kroon, het programma Naar een Rijke Waddenzee, de Waddenvereniging, Stichting Het Blauwe Hart, Sportvisserij Nederland, It Fryske Gea en de Vereniging Vaste Vistuigen Noord werken samen aan dit ambitieuze project.
