Beleid wordt te sterk beïnvloed door de schommelingen van de economie. Als gevolg hiervan worden vaak maatregelen genomen die op de korte termijn lucht geven, maar niet bijdragen aan een oplossing op lange termijn. Om onze welvaart te behouden is het juist van belang om de pieken en dalen van de economie te verkleinen en vooral op economische groei op de lange termijn in te zetten. Om dit te bereiken roept secretaris-generaal Maarten Camps van Economische Zaken en Klimaat op tot meer sturing in het onderwijs en op de woningmarkt. Camps doet dit in zijn jaarlijkse nieuwjaarsartikel, dat vandaag verschijnt in Economisch Statistische Berichten (ESB).
Voor het verbeteren van de economische groei op de lange termijn pleit Camps voor een breed en ambitieus actieplan voor kwalitatief beter en toekomstbestendig onderwijs. Kwalitatief beter onderwijs dat goed aansluit op de arbeidsmarkt draagt bij aan de arbeidsproductiviteit, en daarmee de structurele groei van onze economie. Daarnaast pleit Camps voor het stabiliseren van de woningmarkt, om zo de schommelingen van de economie te verminderen.
Hervormingen voor toekomstbestendig onderwijs
“Het verschil tussen wat de economie vraagt en het onderwijs biedt neemt al te lang toe”, stelt Camps. “Dit bedreigt de groei van de arbeidsproductiviteit, en dus onze welvaart. Toekomstbestendig onderwijs vraagt om een studieaanbod dat goed aansluit op de arbeidsmarkt. Hoewel steeds meer studenten een technische studie willen volgen, wordt hier in veel gevallen door capaciteitstekort een aanmeldingsstop (numerus fixus) gehanteerd. Dat is de wereld op zijn kop. De veranderende economie vraagt daarnaast om een flexibel en modern curriculum. Zo is er momenteel nog weinig aandacht voor 21e-eeuwse vaardigheden zoals digitale geletterdheid en probleemoplossend vermogen.”
Camps pleit voor een breed en ambitieus actieplan voor snelle verbetering en vernieuwing, en benadrukt dat het voor de kwaliteit van het onderwijs van groot belang is dat het loopbaanperspectief van docenten verbetert. Daarnaast moet het Rijk door middel van heldere doelen duidelijk maken wat er van het onderwijs verwacht wordt.
Naar een stabielere woningmarkt
“De grote prijsschommelingen op de woningmarkt versterken de pieken en dalen van de economie. Dit heeft een negatief effect op onze welvaart.” Camps pleit daarom voor een mix aan maatregelen om de stabiliteit van de woningmarkt te vergroten. Een bouwfonds om woningcorporaties te stimuleren meer te bouwen tijdens een economische crisis zou bijvoorbeeld kunnen helpen om het aanbod op peil te houden. Dit zorgt voor continuïteit in de bouwwerkzaamheden en kan een massale uitstroom van bouwpersoneel in de toekomst voorkomen.
Om te zorgen voor de beschikbaarheid van voldoende bouwlocaties, stelt Camps maatregelen voor om te voorkomen dat gemeenten en private grondeigenaren grondverkoop bij lage (grond)prijzen uitstellen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door gemeenten te verplichten een deel van de winst op grondverkoop apart te zetten als buffer, en deze aan te spreken wanneer de prijzen gedaald zijn. Ook is volgens Camps meer sturing vanuit het Rijk gewenst om te zorgen dat het aantal locaties waar direct gebouwd kan worden meer in lijn wordt gebracht met de demografische behoefte.
Om de schommelingen van de vraag naar woningen te verminderen pleit Camps voor het verder afbouwen van de hypotheekrenteaftrek. Dit zorgt er onder meer voor dat het dempende effect van de (hypotheek)rente op de vraag naar woningen beter functioneert en verkleint de kans op onderwaterhypotheken.
