‘We bevinden ons op een keerpunt in de geschiedenis van onze relatie met de VS. Enerzijds is samenwerking meer dan ooit nodig, maar is het ook tijd dat Europa zijn eigen verantwoordelijkheid gaat nemen. “A new trans-Atlantic deal”’. Dat stelde minister Koenders vandaag in een toespraak op Harvard University in Boston. Ter gelegenheid van het 70-jarig jubileum van het Marshall Plan stond de minister uitgebreid stil bij de historische ontwikkeling en de toekomst van de trans-Atlantische betrekkingen.
Het Marshall plan heeft een enorme impact gehad op de wederopbouw van Nederland, maar legde ook de basis voor Europese samenwerking. Koenders: ‘We moeten zeker niet vergeten wat we in het verleden samen hebben opgebouwd. Maar onze relatie met de VS is sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog verder ontwikkeld en volwassen geworden. Daarbij komt onder andere de verantwoordelijkheid kijken om voor onze eigen principes op te komen’.
Koenders noemde als voorbeeld de keuze van Trump om uit het klimaatakkoord van Parijs te stappen. ‘Het is onze plicht om onze Amerikaanse vrienden te laten weten wanneer zij een grens overschrijden. Wij zien het in ieders voordeel om het klimaatakkoord in stand te houden. We hopen voor de hele planeet dat deze keuze wordt heroverwogen’, zei de minister.
Ook werd de huidige America First politiek aangehaald. Volgens minister Koenders sluit dit naar binnen gerichte beleid samenwerking niet uit. ‘Het Marshall Plan kwam destijds niet alleen voort uit Amerikaanse vrijgevigheid. Ook toen handelde Amerika uit eigenbelang. Vandaag de dag moeten we natuurlijk realistisch zijn, maar vooral ook blijven inzetten op goede betrekkingen. Hedendaagse dreigingen als internationaal terrorisme, migratie en klimaatverandering eisen dat van ons’, aldus Koenders.
