Het aantal vacatures is in het eerste kwartaal van 2017 gestegen met 13 duizend. Dat is de sterkste stijging van kwartaal op kwartaal in ruim tien jaar tijd. Ook het aantal banen groeide met 56 duizend fors. Het aantal werklozen daalde met 23 duizend. De toename van de vacatures deed zich voor in alle bedrijfstakken, de groei van de banen alleen niet in de financiële dienstverlening. Dat meldt het CBS op basis van de nieuwste kwartaalcijfers over de arbeidsmarkt.
In het eerste kwartaal van 2017 waren er gemiddeld 10,1 miljoen banen. Daarbij zijn alle banen meegeteld, van werknemers en zelfstandigen, voltijd en deeltijd. Sinds het tweede kwartaal van 2014, toen de eerste stijging zich voordeed, zijn er in totaal 359 duizend banen bijgekomen (+3,7 procent).
Vooral meer banen voor werknemers
Het aantal banen van werknemers steeg met 51 duizend en kwam daarmee op de hoogste stand ooit: 8 043 duizend. Ook het aantal banen van zelfstandigen nam weer iets toe (+0,3 procent ofwel 5 duizend banen), nadat er vorig jaar in enkele kwartalen sprake was van een afname.
Banengroei in bijna alle bedrijfstakken
In alle bedrijfstakken steeg het aantal banen het afgelopen kwartaal, behalve in de financiële dienstverlening, waar er 2 duizend verloren gingen. In die laatste bedrijfstak is sinds eind 2008 het aantal banen met 53 duizend afgenomen (-18 procent). Ook in de zorg en de bouwnijverheid gingen de afgelopen jaren veel banen teniet, maar is nu weer sprake van groei: in de zorg kwamen er 5 duizend bij, in de bouwnijverheid 3 duizend.
De grootste banengroei was opnieuw voor rekening van de uitzendbureaus (+19 duizend). Ook in de bedrijfstak handel, vervoer en horeca trok de werkgelegenheid aan (+16 duizend), evenals in de informatie en communicatie (+7 duizend).
Verdere toename flexwerk
Het aantal werkenden is ten opzichte van een jaar eerder met 187 duizend toegenomen. Het gaat vooral om een toename van flexwerkers. Van die groep groeide het aantal werknemers met uitzicht op een vaste baan het meest. Bovendien bestaat de toename van het aantal flexwerkers voornamelijk uit werkenden met een grote deeltijd- of voltijdbaan.
Meer gewerkte uren
Werknemers en zelfstandigen werkten in het eerste kwartaal in totaal 3,2 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 0,3 procent meer dan een kwartaal eerder. Per baan wordt gemiddeld 25 uur per week gewerkt. Omdat een substantiële groep meer dan één baan heeft, zijn werkenden gemiddeld 28 uur per week aan het werk, na aftrek van vakantie en ziekte.
Aantal vacatures stijgt opnieuw
Sinds de herfst van 2013 neemt het aantal openstaande vacatures elk kwartaal toe. In totaal kwamen er in deze periode bijna 90 duizend vacatures bij, gemiddeld ruim 6 duizend per kwartaal. Eind maart 2017 waren er in Nederland 184 duizend openstaande vacatures, 13 duizend meer dan aan het einde van het voorgaande kwartaal. Sinds 2006 is de toename niet meer zo groot geweest.
Meeste vacatures erbij in de handel
In alle bedrijfstakken nam het aantal vacatures toe. De grootste stijging was, net als in het voorgaande kwartaal, in de handel (+4 duizend). In die bedrijfstak waren ook de meeste vacatures, bijna een vijfde van het totaal. In de bouw was er een toename van ruim 1 duizend vacatures. In de industrie en bij de informatie en communicatie was er een toename van soortgelijke omvang.
Vacaturegraad neemt toe
De vacaturegraad is toegenomen, voor het eerst sinds een jaar. Vier kwartalen achtereen waren er 20 openstaande vacatures per duizend banen van werknemers. Eind maart 2017 waren dat er 24 op de duizend. De informatie en communicatie is de bedrijfstak met de hoogste vacaturegraad, met 53 openstaande vacatures per duizend banen van werknemers. Al drie jaar staat deze bedrijfstak bovenaan het lijstje. In de horeca is er zelfs een toename van 9 per duizend, de vacaturegraad is hiermee gestegen naar 42.
In het onderwijs is de vacaturegraad het laagst: 9. Vorig kwartaal was de vacaturegraad nog het laagst in de landbouw en visserij, in het eerste kwartaal van 2017 is deze toegenomen met 8 openstaande vacatures per duizend banen naar een vacaturegraad van 16.
Vacatures staan langer open
In het afgelopen kwartaal nam het aantal ontstane vacatures sneller toe (+10 duizend) dan het aantal vervulde vacatures (+6 duizend). Dat duidt erop dat vacatures langer openstaan. In totaal ontstonden er 249 duizend vacatures en werden er 236 duizend vervuld. Dit zijn de hoogste aantallen sinds 2009.
Verdere daling werkloosheid
In het eerste kwartaal van 2017 waren er 23 duizend werklozen minder dan in het vierde kwartaal van 2016. Het werkloosheidspercentage daalde hiermee van 5,5 naar 5,2. Gedurende 2016 nam de werkloosheid bij alle leeftijdsgroepen af. Die ontwikkeling zet door in het eerste kwartaal van 2017. De jeugdwerkloosheid duikt onder de 10 procent. Bij 25- tot 45-jarigen en 45- tot 75-jarigen komt deze uit op respectievelijk 4,0 en 4,8 procent. Zoals het CBS gisteren al meldde nam ook het aantal langdurig werklozen af.
Arbeidsaanbod minder vaak onbenut
In het eerste kwartaal van 2017 waren 500 duizend mensen werkloos (niet gecorrigeerd voor seizoensinvloeden). Werkloos zijn degenen zonder betaald werk, die op zoek zijn naar werk en direct aan de slag kunnen.
Het totale arbeidsaanbod dat niet benut wordt, is echter groter dan het aantal werklozen. Er zijn ook mensen die wel werk zoeken, maar die niet direct kunnen starten óf wel direct kunnen starten, maar niet naar werk zoeken. Dit waren er in het eerste kwartaal 419 duizend, 63 duizend minder dan een jaar eerder. Tot deze groep behoren de “ontmoedigden”, degenen die wel konden starten maar niet op zoek waren naar werk omdat ze hier weinig resultaat van verwachtten. Hun aantal daalde van 116 duizend naar 98 duizend.
Ook onder de werkenden is sprake van onbenut arbeidsaanbod. Dit zijn degenen die in deeltijd werken, maar meer uren willen werken en hiervoor ook beschikbaar zijn. Hun aantal kromp in een jaar tijd met 77 duizend en komt uit op 486 duizend in het eerste kwartaal van 2017.
Aantrekkende arbeidsmarkt
De spanning op de arbeidsmarkt is verder toegenomen. Met gemiddeld 2,6 werklozen per openstaande vacature neigt de arbeidsmarkt, die sinds het vierde kwartaal van 2009 ruim is geweest, naar aantrekkend.
